Dept. Q

Zeg wat je wilt over Jussi Adler-Olsen, zijn romans over de onorthodoxe onderzoeker Carl Mørck en klassieke misdaadverhalen zoals de Department Q boeken, maar ze zijn een enorm succes geweest - niet alleen hier thuis, maar over de hele wereld, meeliftend op de golf van de "Nordic Noir"-fascinatie in het buitenland, die de afgelopen 20 jaar voor een soortgelijk succes heeft gezorgd voor andere Scandinavische moordmysteries.

Het was dan ook onvermijdelijk dat Department Q op den duur internationaal zou worden opgepikt, maar in plaats van een grandioze verfilming heeft Netflix de rechten verworven om ons een andere kijk op hetzelfde verhaal te brengen, bij veel Denen ruwweg bekend als "Kvinden i Buret" of "The Keeper of Lost Causes", Het eerste boek in een serie van nu 11 boeken.

En Netflix neemt eigenlijk een aantal creatieve risico's met het bronmateriaal, waardoor dit een nogal meeslepende en uiteindelijk boeiende en goed geconstrueerde misdaadserie is die speciale lof verdient voor het nemen van wat waarschijnlijk een redelijk solide verhaal zou kunnen worden genoemd en het spelen met tijd en plaats.

Zie je, dit is het verhaal van Carl Mørck, Akram Salim en Merete Lynggaard, maar in plaats van ons een soort interpretatie te geven van het Deense rechtssysteem, het Deense landschap en de Deense culturele normen, verplaatst de serie de actie helemaal naar Schotland, en gebruikt niet alleen voornamelijk Schotse acteurs met de dikste accenten die je je kunt voorstellen, maar verankert het verhaal ook in de Schotse geografie, scenografie en cultuur.

Het is misschien een beetje een gimmick, en trouwe fans van de roman zullen misschien spotten met deze behoefte om de setting meer herkenbaar te maken voor een Engelssprekend publiek, maar dit is verre van de typische "amerikanisering" die we zien in Hollywood-interpretaties. Dit is ineens een opwindend inzicht in Schotland als natie, als cultuur en als plaats, dat effectief wordt geportretteerd gedurende de negen afleveringen die het duurt - en tegelijkertijd wordt het primaire verhaal over The Keeper of Lost Causes ook met gratie en elegantie behandeld. De plot is er, maar deze andere setting is naadloos verweven met het verhaal.

Matthew Goode is dus "Carl Morck" en levert verdienstelijk werk, vooral nadat zijn personage na een paar afleveringen wat meer breekt met zijn bijna karikaturale kader. Morck wordt verondersteld "onsympathiek" te zijn, een antiheld, een mislukte maar uiterst getalenteerde politieagent die worstelt met innerlijke demonen, maar in het begin richt Goode zijn sarcastische energie op iedereen, en uiteindelijk merk je dat je elke keer met je ogen rolt als hij dat doet, en dat gebeurt veel te vaak. Gelukkig begint Morck, naarmate de serie vordert, al zijn apathie en woede te richten op het oplossen van deze zaak, en de serie krijgt daarom vorm en eindigt veel sterker dan hij begint.

Goode wordt bijgestaan door Alexej Manvelov, die meesterlijk werk levert als Akram Salim. Net als Fares Fares in de verder prima Deense film gebaseerd op dezelfde roman, is hij het anker van het verhaal, de katalysator die Morck uit zijn stoel krijgt, en hij is ongetwijfeld het meest overtuigende, levendige en geloofwaardige personage van de serie. De rest van de cast levert ook, van psycholoog Kelly Macdonald, die Rachel Irving speelt, en in het bijzonder Chloe Pirrie, die de veel fysiekere en veeleisendere taak heeft om het slachtoffer, Merrit Lingard, te spelen.

Het resultaat is passend donker, maar ook iets gemakkelijker te verteren dan veel vergelijkbare Scandinavisch geïnspireerde misdaadverhalen, waar er iets meer ruimte is voor een glimlach, een brutale opmerking of echte gerechtigheid in een wereld die donker en deprimerend kan lijken.

Het kost Dept. Q (de naam van de serie) een paar afleveringen om op gang te komen, en het kost Goode ook een paar afleveringen om het Morck-personage te openen, maar Dept. Q is ongetwijfeld aan te bevelen, en gezien hoe goed ze eindigen, is er alle reden om in de gaten te houden wat de showrunners erachter vervolgens bedenken.