The Last Guardian

De meest gestelde vraag over The Last Guardian is of het al die jaren wachten waard is geweest. Daar kunnen we kort over zijn: natuurlijk niet. The Last Guardian is niet de beste game aller tijde, ook is het geen baanbrekend meesterwerk dat nieuwe hoogtes bereikt. Als dit de onrealistische verwachting is die je voor The Last Guardian had, dan staat je een behoorlijke deceptie te wachten. Aan de andere kant, waren er ook genoeg doemdenkers, die beweerden dat de game nooit meer een geheel zou vormen. Die aanname is ook onjuist. In plaats daarvan is The Last Guardian "louter" een goed spel, een bijzondere ervaring die het verdient om te spelen, ondanks enkele tekortkomingen.

De exclusieve PS4-titel is ontwikkeld door Team Ico en afkomstig uit de geest van de befaamde Fumito Ueda - dezelfde mensen die ons Ico en Shadow of the Colossus gaven, en dat is duidelijk terug te zien in de gehele game. The Last Guardian lijkt zelfs de concepten van beide games te combineren. Net als in Ico verken je enorme middeleeuwse bouwwerken die overeind worden gehouden door mysterieuze technologieën. Hier baan je je als jonge man een weg door middels puzzel- en platformelementen. Het grote verschil ten op zichte van Ico is dat je, in plaats van een fragiel meisje, dit keer wordt begeleid door Trico, een gigantisch schepsel dat zo een van de kolossussen uit Shadow of the Colossus had kunnen zijn.

Trico is de ster van The Last Guardian en wellicht de grootste reden voor de opeenvolgende vertragingen van de game. Het is veruit het meest levendige wezens dat we ooit gezien hebben in een game, zo echt dat het soms bijna eng wordt. De briljante kunstmatige intelligent wordt bijgestaan door talloze kleine details die de geloofwaardigheid van het schepsel ontwikkelen. Animaties, het bewegen van zijn oren, de manier waarop hij met vaten en voorwerpen speelt, hoe verbaas hij de jongen soms aanstaart, en de vele geluidjes die hij tijdens verschillende situaties uitlaat - het zijn allemaal elementen die tezamen dit fantastisch dier tot leven tovert.

De geloofwaardigheid van Trico's animaties en geluiden zijn indrukwekkend, maar het is zijn gedrag dat de illusie wekt dat we met een levend wezen te maken hebben. Games durven zelden een kunstmatig bestuurd personage voor langere periodes met de speler mee te sturen, want als ze dat doen stuiten we meestal op vreemd gedrag. Bijvoorbeeld als deze vast komt te zitten in de spelomgeving of het pad van de speler blokkeert. Stel je nu voor dat deze personages ook nog de grootte hadden van een gebouw en tussen meerdere platforms moeten springen, met voorwerpen moeten omgaan en zich door kleine, nauwe doorgangen moeten bewegen. Dat het gedrag van Trico zo geloofwaardig is, zonder last te hebben van een van de bovenstaande problemen, is zonder meer de grootste triomf van The Last Guardian in de ontwikkelaar.

De speler kan Trico nooit zelf besturen, maar kan deze bepaalde dingen laten uitvoeren. De jongen die je speelt beschikt over vier acties - springen, duwen, kruipen en erg interactie mee hebben - deze zijn verdeeld over de knoppen van de DualShock-controller. Als je R1 indrukt met een van deze knoppen (alleen R1 roept Trico op) geeft dat de opdracht aan Trico om hetzelfde te doen, zoals springen of kruien. Er zijn dan ook puzzels die deze acties vereisen, maar de game laat nooit duidelijk weten wanneer dit het geval is.

Het maken van een kunstmatig bestuurd personage met een dergelijk geloofwaardig gedrag - het volgen van de speler, het opnemen tegen vijanden, de interactie met voorwerpen, moet een van de redenen zijn geweest voor het uitstellen van de game. Wellicht zien we daarom nooit zo vaak een kunstmatig bestuurd personage zich zo realistisch gedragen, en het onwaarschijnlijk dat we dat snel weer gaan zien. Hoe fantastisch Trico ook is, het heeft weinig impact op de kwaliteit van de game. Als de gameplay niet interessant en divers genoeg is, of het ontwerp van de levels niet goed is, vallen de acties van een kunstmatig bestuurd personage ook in het niets.

Gelukkig is dat niet het geval bij The Last Guardian. De gameplay, het design, en de context zijn alle goed en interessant, maar niet meer dan dat. Alhoewel het verhaal en de band tussen de jongen en Trico speciaal is, weet de game dat niveau nooit te bereiken, behalve op enkele momenten waarbij de spelers het personage niet kan besturen. Het levert een extreem lineaire ervaring op, die het pad volgt dat zorgvuldig is neergelegd door de ontwikkelaar. Omdat de game nimmer je de goede richting op duwt (platformen lichten niet op en er zijn geen pijlen die je de richting wijzen) kan dit tot enkele gefrustreerde momenten leiden. Het design is meestal dusdanig goed dat je zonder hulpmiddelen je weg kan voortzetten, maar een enkele keer had de game dit duidelijker kunnen doen en daarmee de nodige irritaties kunnen vermijden.

De game begint als de jongen wakker wordt en Trico vindt, een groot en vreemd dier dat gewond is en vastgeketend. Het bevrijden van Trico is het begin van een band tussen de twee. Pas tegen het einde van de game geeft de game echter wat meer context over wat Trico is en welke functie hij vertolkt in de spelwereld, dat geldt evenzo voor het verhaal van de jongen. Er zijn geen (wij hebben ze tenminste niet gevonden) collectibles om te verzamelen of een spelelement die meer context geeft, je moet dus vooral zelf een theorie bedenken. Alle spelers zullen dan ook dezelfde ervaring hebben met The Last Guardian, en de game bevat geen reden om deze nogmaals te spelen. Er zijn geen bonussen, geen extra moeilijkheidslevels en geen geheimen, in de vijf tot zeven uur durende game.

De gameplay draait om bewegen, platformen en puzzels. Er zijn geen wapens of gevechten, daar Trico de enige is die het handjevol vijanden kan verslaan (de speler moet er alleen voor zorgen dat je niet gepakt een meegenomen wordt), en de enige ontwikkeling voor de personages vindt plaats dankzij het verhaal. The Last Guardian speelt dan ook vanaf het begin tot het einde vrijwel hetzelfde, met een enkele uitzondering waarbij de jongen een schild draagt om licht te weerkaatsen.

The Last Guardian ontstond als een PlayStation 3-game, en dat is duidelijk te zien vanuit een technisch perspectief (we speelden op een PS4 Pro). De charactermodel van de jongen en de omgevingen zijn duidelijk gedateerd, maar dat betekent niet dat de game er slecht uitziet. De eigenaardige art-stijl van Team Ico is voortreffelijk en de omvang van de game is adembenemend. Je loopt over kleine houten balkjes, tuurt naar beneden en bewondert de ongelofelijke afstanden waarin je kan kijken, dat geldt evenzo voor de complexiteit van de architectuur. In tegenstelling tot sommige spelwerelden is deze gemaakt met de gameplay in gedachte, de wereld voelt hierdoor geloofwaardig en levendig aan. Het is alsof de speler en Trico deze wereld moeten ontdekken en niet andersom.

The Last Guardian is ook op audio gebiedt uitstekend, en alhoewel de soundtrack zelf niet bijzonder memorabel is, zijn de geluidseffecten van het hoogste niveau. De voetstappen van de jongen en Trico, het geluid van de wind en water, het ademen van Trico en het vallende stenen vormen gezamenlijk een belangrijke pilaar die de wereld van The Last Guardian zo sprookjesachtig maakt.

Ondanks het lange en moeizame ontwikkelproces is The Last Guardian niet een van de beste games aller tijde, ook al hoopten sommige mensen daarop. Het is ook niet de beste game van Team Ico, die faam beslaat vooralsnog Shadow of the Colossus. Het is echter, een goede game, een avontuur dat speciaal genoeg is om minimaal een keer te beleven. Door de korte speelduur, en het ontbreken van enige herspelwaarde, is The Last Guardian een ervaring die iedereen makkelijk aangeraden kan worden wanneer de prijs daar juist voor is. Als je 10 jaar op de game hebt gewacht, kan je wellicht nog iets langer wachten. Kan je dat niet, dan ligt er een memorabel maar kort avontuur op je te wachten.