Terug naar Monkey Island

Het grafische avonturengamegenre is op dit moment nog niet op zijn hoogtepunt, dat is zeker. Maar het is erin geslaagd om het hoofd boven water te houden en zijn stijl en thema's te muteren in de meer dan 35 jaar sinds Lucasfilm Games Maniac Mansion uitbracht, gevolgd door The Secret of Monkey Island. In die tijd hebben we producten gehad die zwaar dronken van de humor van die vroege games zoals Broken Sword of Simon the Sorcerer, tot moderne avonturengames zoals Life is Strange en zelfs tot op zekere hoogte de horrorgames van Supermassive. Maar als we aan avonturenspellen denken, denkt bijna iedereen aan een naam van een blonde jongen met een paardenstaart, een wit overhemd en een naïviteit groter dan de oceaan: Guybrush Threepwood.

En hoewel dit zijn vijfde videogame-avontuur in de serie zou zijn, behandelde maker Ron Gilbert alleen de eerste twee afleveringen, en dat was 31 jaar geleden (wat in piratenjaren meer dan 170 is). Jarenlang smeekten fans om een nieuwe aflevering van Monkey Island, en met de komst van de pandemie lijkt het erop dat Gilbert een krachtige nostalgie had en alle originele bemanningsleden (Dave Grossman, Michael Land, David Fox, Dominic "Guybrush" Armato) verzamelde en aan de slag ging met wat hij "het Manhattan-project van videogames" noemde om een belofte na te komen. Want als er één ding is dat we tot op de dag van vandaag nooit wisten, dan is het wel wat het geheim van Monkey Island is.

En dat is waar het verhaal over gaat, waar ik niet eens in detail op zal ingaan, en noch het plot of de uitkomst om de verrassing voor niemand te bederven, maar ik zal zeggen dat Return to Monkey Island een afgeronde afsluiting is van de verhalen en personages die al 30 jaar de verbeelding van de meest ervaren gamers hebben bevolkt, en is een directe en oprechte liefdesbrief aan hen (zoals die LeChuck bijvoorbeeld aan Elaine zou schrijven). Als je het origineel en LeChuck's Revenge al hebt gespeeld, kun je meteen in het avontuur springen, maar als je een nieuwe kajuitjongen op dit schip bent, heeft het team van Terrible Toybox het geweldige idee gehad om een plakboek te maken in het hoofdmenu waar je stap voor stap de hele geschiedenis van de eerste twee Monkey Island-games kunt leren. Return to Monkey Island is bedoeld voor kinderen van 30 jaar en ouder die zijn opgegroeid met deze verhalen over spuugwedstrijden, geheime grogrecepten, rubberkippen met een katrol in het midden en apen met drie koppen. En om van het spel een doorlopend feest te maken, vindt Guybrush hier en daar trivia-kaarten met details en inzichten van de vorige (sommige zijn echt moeilijk, en ik kwam van het spelen ervan rechtdoor voordat ik deze recenseerde).

Guybrush en LeChuck zouden het verhaal nauwelijks kunnen volhouden als ze zich niet omringen met zo'n grote en charismatische cast van personages die terugkeren om nostalgische glimlachen op ons gezicht te toveren en ons twee seconden later aan het lachen maken en tranen wegvegen. Hier zijn Otis, Carla, Stan, de SCUMM Bar, de Watcher en zoveel anderen, nieuw en oud, met wie het onmogelijk zal zijn om niet een paar minuten te stoppen om elke mogelijke dialoogoptie uit te putten. En in dezelfde geest heb ik meer tijd kunnen besteden dan het verstandig zou zijn om Guybrush stil te laten staan en mezelf te laten meeslepen door de fantastische muziek en geluidseffecten van Michael Land. Ik weet niet hoe, maar het hoofdthema klinkt beter dan ooit.

Laten we het hebben over dat controversiële onderwerp op het net dat Ron Gilbert in een tizzy heeft: het artwork en het herontwerp van de instellingen en personages. Ik kan begrijpen dat de schok groot is, vooral als we rekening houden met de originele (en pixelige) versies en zelfs de speciale edities die in 2009 uitkwamen. Maar ik denk ook dat het om twee redenen een positieve beslissing was: het dient het verhaal door Monkey Island te presenteren als een karikatuur van zichzelf, en tegelijkertijd heeft de nieuwe Dinky-game-engine een aantal fantastische overgangen gecreëerd tussen scènes en toneelbewegingen die tot leven komen, en daarmee de herinneringen aan de vorige delen. Een riskante beslissing als je game afhankelijk is van nostalgie zoals hier, maar als zelfstandige titel profiteert het duidelijk. Ik heb niets dan lof voor de spelbesturing, omdat de Nintendo Switch-versie die ik ter beoordeling gebruikte niet alleen stabiel was (meer dan andere recente Devolver Digital-titels, zoals de rampzalige versie van de verder geweldige Cult of the Lamb), maar ik vond de vereenvoudigde point-and-click-bedieningselementen bijna aantrekkelijker dan wanneer ik het met toetsenbord en muis had gespeeld.

Ik denk ook dat als er één ding was dat iemand misschien zorgen baarde voordat hij het spel speelde, het is of het nog steeds die (voodoo) magie zou hebben die de originelen uit de jaren 90 hadden. Het gevoel voor humor is misschien tijdloos, maar het herhalen van dezelfde grappen zou verschrikkelijk zijn geweest. Gelukkig weet Return to Monkey Island de juiste hoeveelheid zelfreferentie (constant, let wel) te nemen en te gebruiken om enkele scherpe kritieken te leveren op afbrokkelende tradities en veranderingen in het leven. Guybrush is veranderd, hij is nu ouder, hij kan zijn drankje minder vasthouden en zijn huwelijk met Elaine heeft het vuur verloren dat het in het begin had. En dus gaat hij op een laatste avontuur tegen zijn aartsvijand LeChuck om het geheim van Monkey Island voor eens en voor altijd te ontdekken. Klinkt bekend? Ik weet zeker dat de grens tussen de universa van Monkey Island en Uncharted 4 dunner is dan we denken.

Er waren momenten dat ik me afvroeg of de puzzels niet te makkelijk waren. Er zijn twee spelmodi, casual en hard, en voor de eerste helft van het spel was de harde modus redelijk beheersbaar. Ben ik zo gewend geraakt aan Ron Gilbert dat zijn puzzels en aanwijzingen makkelijk leken? Nou, dat was tot halverwege. Vanaf dat moment wordt de complexiteit en die "ik moet dat krijgen om dat te doen om dat te krijgen om dat te krijgen om dat te krijgen" duivels moeilijk. Toen kon ik de casual modus uitproberen, en ik geef toe dat ik twee keer naar het hintboek heb gegrepen dat in de game zit. Een manier om ervoor te zorgen dat iedereen die het spel speelt het einde kan bereiken zonder hulp van buitenaf te hoeven vragen.

Ik wou dat ik meer tijd had gehad om te genieten van de duizend geestige dialogen van Return to Monkey Island, maar op tijd aankomen voor de recensie heeft me een deel van het plezier opgeofferd om u, de lezer, aan te moedigen dit te doen. Want ik ken het geheim van Monkey Island al, en ik raad je ten zeerste aan om dat ook te doen.